ต้นราชพฤกษ์
ต้นไม้มงคลเบอร์หนึ่ง ที่มีฐานะเป็นต้นไม้ประจำชาติไทย ต้องยกให้ “ต้นราชพฤกษ์” หรือ ต้นคูน ไม้ยืนต้นที่มีดอกพวงสีเหลืองอร่าม เมื่อออกดอกเต็มต้นแล้วให้ความรู้สึกสวยงาม ดูแล้วสดชื่นสดใส มีคุณทั้งเป็นความภูมิใจของชาติ และยังมีสรรพคุณเป็นสมุนไพรรักษาโรคได้อีกด้วย วันนี้เราจะไปทำความรู้จักต้นไม้ชนิดนี้ด้วยกันค่ะ
เมื่อครั้งมีการเสนอให้กำหนดเอกลักษณ์ประจำชาติไทย ได้แต่ สัตว์ ดอกไม้ และสถาปัตยกรรม เมื่อปีพ.ศ. 2544 นับแต่นั้นมาก ดอกคูนหรือดอกราชพฤกษ์ ก็ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นดอกไม้ประจำประเทศไทย และคำว่า “ราชพฤกษ์” ยังมีความหมายว่า ต้นไม้ของพระราชา เชื่อกันว่าไม้ยืนต้นชนิดนี้ จะช่วยเสริมอำนาจบารมีให้ผู้ปลูกได้เป็นใหญ่เป็นโต นอกจากนั้น ทางด้านสรรพคุณทางยา ส่วนต่าง ๆ ของต้น ทั้งดอก ราก เมล็ด ฝัก ฯลฯ สามารถนำมาใช้รักษาโรคภัยไข้เจ็บต่าง ๆ ให้กับคนทุกเพศทุกวัย ด้วยความที่มีความเป็นต้นไม้มงคลและมีคุณประโยชน์เต็มเปี่ยมแบบนี้ เราจึงมักพบเห็นต้นราชพฤกษ์ตามบ้านเรือน หรือปลูกเป็นทิวแถวตามถนนสายต่าง ๆ ที่สร้างความสวยงามได้อย่างมาก
- วิธีปลูกต้นราชพฤกษ์
การปลูกต้นราชพฤกษ์ควรปบูกบนดินร่วนซุยที่มีการระบายน้ำได้ดี วิธีปลูกจะใช้การเพาะเมล็ดหว่านลงหลุมที่ขุดเอาไว้ขนาด 50 x 50 เซนติเมตร ลึก 50 เซนติเมตร การเลือกเมล็ดมาปลูกก็สำคัญ ควรเลือกฝักที่สมบูรณ์จากต้น จากนั้นนำเมล็ดด้านในออกมาเพาะในแปลง เมื่อย้ายลงหลุมปลูกแล้ว ระยะแรกควรรดน้ำอาทิตย์ละครั้ง เมื่อต้นไม้มีขนาดใหญ่ขึ้น จะออกดอกในปีที่ 4 เป็นต้นไป และหลังจากนั้นจะทนต่อสภาพอากาศต่าง ๆ ได้ดี ต้นราชพฤกษ์จะชอบบริเวณที่มีแดดจัด อากาศถ่ายเทดี
- การดูแลต้นราชพฤกษ์
เพื่อน ๆ สามารถใส่ปุ๋ยคอกหรือปุ๋ยหมักเพื่อเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ให้ต้นไม้และให้ออกดอกสวย ปริมาณปุ๋ยที่แนะนำคือ 2-3 กิโลกรัมต่อ 1 ต้น นอกจากนี้หากพบว่ามีหนอน อาจใช้ยาจำพวก ไดเมทไธโท กำจัด
ต้นราชพฤกษ์ เป็นไม้ยืนต้นที่มีสรรพคุณทางยาเป็นสมุนไพรเยอะมาก เช่น “กระพี้” ของต้นราชพฤกษ์ช่วยแก้อาการปวดฟันได้ “ดอก” ใช้รักษาโรคกระเพาะอาหาร แก้อาการท้องผูก รักษาบาดแผลเรื้อรัง “ใบ” ช่วยขับพยาธิ ต้านพิษที่ตับ แก้โรคปวดข้อ “ฝัก” ช่วยแก้อาการจุกเสียด “แก่น” ของต้นคูนสามารถช่วยขับพยาธิในท้องได้ เป็นต้น นอกจากด้านการรักษาโรค ต้นคูน หรือต้นราชพฤกษ์ยังเป็นไม้ประดับสวนตามสถานที่ต่าง ๆ ในด้านพิธิกรรม ยังมีการใช้ต้นไม้ชนิดนี้ทำน้ำพระพุทธมนต์อีกด้วย