ไขข้อข้องใจ การเจริญเติบโตของพืชมีอะไรบ้าง?
แน่นอนว่าใครๆ ก็ต้องเคยเรียนเรื่องการเจริญเติบโตของพืชมาตั้งแต่สมัยประถม แต่จะมีสักกี่คนที่ยังจำได้จนถึงวันนี้ว่าการเจริญเติบโตของพืชมีอะไรบ้าง ซึ่งในช่วงกักตัวที่มีหลายคนผันตัวมาเป็นชาวสวนมือใหม่ เราจึงพามาไขข้อข้องใจเรื่องนี้กัน
การเจริญเติบโตของพืชมีอะไรบ้างนะ?
ก่อนอื่นเรามาทำความเข้าใจกันก่อนว่า “การเจริญเติบโตของพืช” คืออะไร ถ้าอธิบายแบบคุณครูวิทยาศาสตร์ การเจริญเติบโตของพืชก็คือการที่เซลล์มีการเพิ่มจำนวนขึ้น ทำให้รูปร่างและโครงสร้างของพืชเปลี่ยนไป จากเมล็ดงอกเป็นต้นอ่อน จากต้นอ่อนพัฒนามาเป็นลำต้นใหญ่ จากใบอ่อนมากเป็นดอก และจาดอกพัฒนามาเป็นผลนั่นเอง
โดยการเจริญเติบโตของพืชนั้นถูกจัดเป็น 3 ระยะใหญ่ๆ คือ
- ระยะการเติบโตทางกิ่งและใบ
- ระยะการเติบโตทางดอกและผล
- ระยะการหมดอายุขัยของพืช
กระบวนการเจริญเติบโตของพืชนั้นมีทั้งหมด 3 กระบวนการ
- โดยกระบวนการแรกคือการที่เซลล์มีการแบ่งตัวเพิ่มมากขึ้นโดยที่เซลล์ที่เกิดใหม่นั้นจะมีหน้าตาเหมือนกันกับเซลล์เดิมเป๊ะๆ เพียงแต่เซลล์ใหม่จะมีขนาดเล็กกว่าเซลล์เดิมซึ่งเซลล์แบบนี้จะอยู่บริเวณส่วนยอดของพืชและบริเวณปลายรากที่งอกใหม่นั่นเอง
- กระบวนการต่อมาของการเจริญเติบโตของพืชก็คือการเพิ่มขนาดของเซลล์ ซึ่งที่เซลล์เพิ่มขนาดตัวเองให้ใหญ่ขึ้นก็เพื่อจะได้เก็ยสะสมสารอาหารได้มากขึ้น ซึ่งกระบวนการนี้จะเป็นไปโดยอัตโนติอยู่แล้วคือเมื่อเซลล์เพิ่มจำนวนขึ้นก็จะขยายขนาดขึ้นไปด้วย
- กวระบวนการสุดท้ายของการเจริญเติบโตของพืชก็คือ เซลล์แต่ละตัวจะค่อยๆเปลี่ยนรูปร่างไปเพื่อให้สามารถทำงานที่เหมาะสมกับหน้าที่ของตัวเองได้ เช่น เซลล์ปลายยอดค่อยๆ เปลี่ยนเป็นปากใบเพื่อจะได้สังเคราะห์แสงและคายน้ำ หรือเซลล์ดอกเมื่อผสมพันธุ์แล้วติดผลก็จะค่อยๆ เปลี่ยนเป็นเซล์ของผลนั่นเอง
ปัจจัยที่ส่งผลต่อการเจริญเติบโตของพืช นั้นจะมีหลักๆ 6 ปัจจัย นั่นก็คือ น้ำ ดิน อากาศ แสงแดด อาหาร และอุณหภูมิ
- น้ำ แน่นอนว่าน้ำเป็นปัจจัยสำคัญในการดำรงชีวิตของทุกชีวิต ซึ่งความสำคัญของน้ำที่มีต่อพืชก็คือ น้ำเป็นตัวสำคัญในการช่วยพืชสังเคราะห์แสง ช่วยทำให้สารอาหารในดินละลายทำให้พืชดูดสารเหล่านั้นไปใช้ได้ง่ายขึ้น ช่วยทำให้เปลือกเมล็อกอ่อนนุ่มขึ้น รากและต้นอ่อนจึงแทรดออกมาง่าย
- ดิน ดินเป็นปัจจัยอันดับแรกๆ ที่มีความจำเป็นในการเจริญเติบโตของพืช ซึ่งพืชแต่ละชนิดก็ชอบสภาพดินไม่เหมือนกัน ดังนั้นก่อนจะปลูกพืชต้องเตรียมดินให้มีอาหารเพียงพอให้พืชเติบโตและไม่มีวัชพืชรบกวนด้วย
- อากาศ ในที่นี้ก็คือก๊าซคาร์บอนไดออกไซน์และก๊าซออกซิเจน ซึ่งเป็นก๊าซที่จำเป็นในการเจริญเติบโตของพืชมากที่สุด
- แสงแดด แน่นอนว่าพืชจำเป็นต้องใช้แสงแดดในการสังเคราะห์แสงเพื่อสร้างอาหาร ผู้ปลูกจึงต้องให้พืชโดยแสงแดดบ้างตามแต่ที่พืชชนิดนั่นต้องการ
- อาหาร ก็คือแร่ธาตุต่างๆ ที่อยู่ในดินนั่นเอง โดยเราให้อาหารพืชได้ง่ายๆ ด้วยการใส่ปุ๋ยตั้งแต่ขั้นตอนการเตรียมดิน และระหว่าที่พืชเติบโต
- อุณหภูมิ เป็นปัจจัยสุดท้ายที่พืชต้องการ ซึ่งการเติบโตของพืชจะเร็ว ช้า ให้ผลดีหรือไม่ก็ขึ้นอยู่กับพันธุ์ของพืชว่าชอบอากาศเย็นหรือร้อน