หน้าที่ของลำต้น ทำความรู้จักส่วนสำคัญของต้นไม้
ก่อนอื่นเลยเราต้องมาทำความรู้จักของลำต้นกันก่อนเลย โดยทั่วไปแล้ว ลำต้น มีไว้พยุงทุก ๆ ส่วนของต้นไม้ หรือพืชต่าง ๆ ลำต้น นั่นก็คือ
ลำต้นเหนือดิน (Terrestrial stem) เป็นลำต้นที่อยู่เหนือพื้นดินทั่วไปของลักษณะพืชส่วนใหญ่ ไม่ว่าจะเป็น ต้นไม้ใหญ่ ไม้ล้มลุก ไม่พุ่ม ทั้งที่เป็นไม้เนื้อแข็ง เนื้ออ่อน ลำต้นเหนือดินจำหน้าที่แตกต่างกัน
ลำต้นทอดหรือเลื้อยขนานไปตามผิวดินหรือผิวน้ำ ( Creeping stem ) เช่น สตรอเบอรี่ ฟักทอง หญ้า ผักบุ้ง เป็นต้น
ลำต้นไต่ขึ้นที่สูงโดยวิธีใดวิธีหนึ่ง ( Climbing stem ) แบ่งออกเป็น
- ลำต้นไต่ขึ้นที่สูง โดยใช้ลำต้นพันกับหลักเป็นเกลียว จำพวก เถาวัลย์ บอระเพ็ด ถั่ว
- ลำต้นไต่ขึ้นที่สูง โดยใช้ส่วนของลำต้นดัดแปลงไปเป็นมือเกาะ เพื่อพันไต่ขึ้นที่สูง จะบิดเกลียวคล้ายสปริงเพื่อให้ยืดหยุ่น อย่างเช่น องุ่น บวบ แตงกวา พวงชมพู และอื่น ๆ อีกมากมาย
ลำต้นใต้ดิน (Underground stem)
- Rhizome ลำต้นใต้ดินหรือที่หลาย ๆ คนเข้าใจว่า เหง้า แง่ง ราก มีข้อปล้องที่เห็นได้ชัดเจน ตามข้อมีใบ ได้แก่ ขิง ข่า ขมิ้น เป็นต้น
- Tuber ลำต้นใต้ดินสะสมอาหาร ทำให้อวบอ้วน บริเวณที่เป็นตาจะไม่อ้วนเป็นรอยบุ๋ม เช่น มันฝรั่ง
- Bulb ลำต้นใต้ดินที่มีข้อปล้องสั้นมาก ตามปล้องมีใบซ้อนกันหลายชั้น ห่อหุ้มลำต้นเอาไว้และสะสมอาหาร เช่น หอม กระเทียม เป็นต้น
- Corm ลำต้นใต้ดินชนิดที่ตั้งตรง มีลักษณะคล้ายกับ Bulb แต่เก็บสะสมอาหารไว้ในลำต้นทำให้เห็นลำต้นที่อวบอ้วน ตามข้อนั้นมีใบเกล็ดหุ้มอยู่ มีตางอกตามข้อ เช่น แห้ม เผือก เป็นต้น
ส่วนประกอบของลำต้น
- ปลายยอด เป็นบริเวณที่มีการเจริญเติบโต เป็นส่วนที่ทำให้ลำต้นขยายขนาด
- ตา เป็นโครงสร้างที่ยอดหรือที่ซอกใบเจริญไปเป็นกิ่ง
- กิ่ง เป็นส่วนที่เจริญออกมาจากลำต้น
- ข้อ บริเวณลำต้นที่มีใบ มีรอยต่อเป็นระยะ
- ปล้อง เป็นบริเวณลำต้นที่อยู่ระหว่างข้อ
หน้าที่ของลำต้น
มีหน้าที่เป็นแกนสำหรับไว้ใช้พยุง กิ่งก้าน ใบ และดอก ให้ได้รับแสงแดดมากที่สุด เนื่องจากพืชจำเป็นต้องมีการสังเคราะห์ด้วยแสง แสงแดดจำเป็นต่อกระบวนการสร้างอาหารของพืช จึงต้องมีกระบวนการที่จะได้รับแสงแดดอย่างเต็มที่ ลำต้นเป็นตัวกลางในการลำเลียง น้ำ แร่ธาตุและอาหาร ส่งผ่านไปบังส่วนต่าง ๆ ของพืช รวมไปถึงต้องผ่านลำต้น คือ เมื่อลำต้นได้รับน้ำ อาหาร แร่ธาตุ ที่ส่งมาจากรากแล้ว ลำต้นจะลำเลียงไปยังใบและส่วนต่าง ๆ ของพืช เมื่อใบสังเคราะห์ด้วยกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงแล้วจะส่งไปยังส่วนต่าง ๆ ของพืช