วิธีทำบอนไซ

วิธีทำบอนไซ คือการนำต้นไม้มาจำลองหรือย่อส่วนให้มีขนาดเล็กลง โดยยึดตามรูปแบบของต้นไม้ขนาดใหญ่ซึ่งพบเห็นได้ตามธรรมชาติหรือพบเห็นโดยทั่วไปเป็นหลัก โดยต้นไม้ส่วนใหญ่ที่นำมาทำบอนไซ จะเป็นไม้ยืนต้นและมีใบขนาดเล็ก

ตามแบบที่นักเล่นบอนไซของไทยได้ทำกัน ส่วนใหญ่จะเน้นในการสร้างกิ่งแบบ 1 2 3 เป็นมาตรฐานอยู่แล้ว ซึ่งจะเน้นความเป็นระเบียบของกิ่งเป็นสำคัญ เราจะต้องจินตนาการเองว่าตอไม้ที่นำมาทำบอนไซตรงไหนเป็นด้านหน้าและด้านหลัง เพื่อที่จะได้ทำการจัดระเบียบกิ่งได้ถูกต้อง

อย่างเช่น ตำแหน่ง ของ กิ่ง 1 กิ่ง 2 และกิ่ง 3 ในลักษณะของไม้ทรงต้น (กิ่ง 1 คืออยู่ด้านล่างสุด จะอยู่ทางซ้ายหรือขวามือก็ได้ ) ( กิ่ง 2 คืออยู่ตรงข้ามกับกิ่ง 1 แต่อยู่สูงกว่า) (กิ่ง 3 จะอยู่ข้างหลังหรือเรียกว่ากิ่งหลัง แต่จะอยู่สูงกว่ากิ่ง 2 หรือจะอยู่ระหว่างกิ่ง 1 กับกิ่ง 2 ก็ได้ ) (กิ่ง 4 จะอยู่ตรงข้ามกับกิ่ง 2 โดยเยื้องมาด้านหน้า)

ส่วนกิ่งต่อๆ ไป ให้ทำการวนไปรอบๆ ต้น แต่ก็ไม่ใช่ว่าทุกต้นจะสามารถนำมาสร้างแบบมาตรฐาน 1 2 3 ได้ทั้งหมด จะมีบางต้นที่จะนำมาทำกิ่งหลัก หรือกิ่งรองนั้น จะต้องดูตามทรงตอไม้ที่นำมาทำ โดยดูตามความเหมาะสม และการออกแบบประกอบกัน

ข้อดีของการวางกิ่งแบบมาตร 1 2 3 ก็เพื่อเป็นการกระจายกิ่งไปรอบต้นทำให้เกิดความสมดุล และความสวยงามนั่นเอง หลังจากที่เราได้ทำการเลี้ยงบอนไซมาได้ซักระยะหนึ่ง กิ่งจะเริ่มโตขึ้นและแตกซ้ายขวา ให้เราทำการตัดกิ่งที่ไม่ต้องการออก แล้วทำการเข้าลวดโดยรัดเบาๆ เพื่อเป็นการประคองกิ่งไว้ ไปในทิศทางที่ต้องการ

จากนั้นให้ทำการดัดกิ่งให้ได้ตามรูปแบบที่เราต้องการ เมื่อทำขั้นตอนนี้เสร็จแล้วให้เราทำการเลี้ยงบอนไซต่อไปเรื่อยๆ จนโต หลังจากนั้นพอบอนไซโตจนมีขนาดพอเหมาะ เราก็จะมาทำการเช็คดูบอนไซอีกครั้งว่าได้กิ่งตามที่เราต้องการหรือไม่ หากยังไม่เป็นที่พอใจ ให้ทำการเบรคกิ่งนั้นไว้ก่อน โดยทำการตัดกิ่งหรือริดใบออก เพื่อชะลอการเติบโต และเพื่อเป็นการไล่แต่ละกิ่งให้โตสมส่วนกัน ให้ทำแบบนี้ไปเรื่อยๆ จนกว่าเราจะได้ต้นบอนไซที่ได้ขนาดและตามรูปแบบที่เราต้องการ

ทั้งนี้ วิธีการทำบอนไซนั้น จะต้องอาศัยระยะเวลาการเรียนรู้ จากการเก็บเกี่ยวประสบการณ์รวมทั้งฝีมือในการทำเช่นกัน เพราะการทำบอนไซเป็นงานศิลปะอย่างหนึ่งที่เราจะต้องคิดออกแบบ พัฒนา และจินตนาการอย่างสร้างสรรค์ เพื่อให้เกิดรูปแบบที่ออกมาดูดีและดูสวยงามที่สุด