วิธีดูแลต้นขนุน ขั้นตอนการปลูกเพาะเมล็ดแบบง่ายๆ
ต้นขนุน ( ๋Jackfruit ) เป็นไม้ผลเศรษฐกิจ เป็นสายพันธุ์ของต้นมะเดื่อ , วงเดียวกับหม่อนและสาเก ( Moraceae ) ต้นกำเนิดของมันมาจากในประเทศอินเดีย รวมถึงศรีลังกา และป่าฝนของประเทศมาเลเซีย ต้นขนุนเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ การตอนกิ่งและทาบกิ่งทำได้ลำบาก การเพาะเมล็ดจึงสะดวกที่สุด
วิธีขยายพันธุ์
วิธีเพาะเมล็ดโดยคัดเมล็ดที่อวบแน่นนำไปแช่น้ำที่ผสมน้ำยาป้องกันเชื้อราประมาณ 10-20 นาที นำดินเพาะที่มาจากการผสมแกลบดำ ทรายหยาบ ดินร่วน ปุ๋ยคอก อัตราส่วน 2:2:1:1 ใส่กระถางเพาะสูงไม่น้อยกว่า 8 นิ้ว ใส่ถ่านรองก้นกระถางแล้วปูทับด้วยหญ้าหรือใบไม้แห้ง เพื่อให้ระบายน้ำได้ดี จากนั้นใส่ดินและฝังเมล็ดให้ลึกประมาณ 5 ซม. กลบดินรดน้ำให้ชุ่ม ช่วงแรกคอยรดน้ำไม่ให้ดินแห้งหรือชุ่มจนเกินไป รอจนต้นสูงสัก 5-6 นิ้วค่อยย้ายลงดิน
ขั้นตอนการปลูกและการดูแล
- หลุมปลูกควรขุดลึกประมาณ 50-100 ซม. ระยะห่างต่อหลุม 8-10 เมตร
- การเตรียมดินปลูก ถ้าดินไม่สมบูรณ์ควรขุดให้ลึกประมาณ 100 ซม. แล้วนำมาตากไว้ 15-20 วัน หลังจากนั้นนำดินที่ตากมาผสมปุ๋ยคอก ปุ๋ยหมัก อัตราส่วน 1:1:1 ใส่เศษใบไม้แห้งหรืออินทรียวัตถุผสมลงไปถ้ามี เพื่อเพิ่มความโปร่งและเสริมธาตุอาหารแก่ดิน คลุกทุกอย่างให้เข้ากันแล้วใส่กลับลงไปในหลุมเพื่อหมัก ทิ้งไว้จนดินยุบตัว
- เมื่อดินยุบตัวลงพร้อมปลูกแล้ว นำต้นกล้าออกจากกระถางแล้วคลี่ราก เมื่อนำต้นกล้าลงดินและกลบเรียบร้อย หาหลักผูกยึดให้ต้นกล้าตั้งตรงแล้วรดน้ำให้ชุ่ม วิธีนี้ใช้ได้กับต้นไม้ทุกต้น
- ในระยะแรกให้รดน้ำทุกวัน คอยกำจัดวัชพืช จนต้นแข็งแรงตั้งตัวได้ให้ลดเหลือ 3-4 วันต่อครั้ง แต่ถ้าหน้าร้อนให้สังเกตหน้าดินเป็นหลักอย่าให้ดินแห้งเกินไปจนกว่าขนุนจะมีอายุ 1 ปี สามารถทิ้งการรดน้ำได้ถึงอาทิตย์ละ 1 ครั้ง หรือมากกว่านั้นก็ได้ เพราะขนุนเป็นต้นไม้ที่ทนทานสภาพแล้ง แต่ถ้าเป็นช่วงติดผลควรรดน้ำทุกวัน
- การใส่ปุ๋ยสามารถหลีกเลี่ยงเคมีโดยใช้ปุ๋ยหมักหรือปุ๋ยคอกก็ได้ ใส่รอบโคนต้น ทุก 1-2 เดือน ปรับสภาพดินด้วยปูนขาว 1 ครั้งต่อปี
- โรคของขนุนที่พบบ่อยคือโรครา ศัตรูพืชคือหนอนไชลำต้นซึ่งมักจะเจอกับต้นที่อายุมากและเพลี้ยแป้ง ปัญหาทั้งหมดวิธีป้องกันที่เหมือนกันคือไม่ปล่อยให้โคนรก และคอยตัดกิ่งที่แห้งเสียออกไป ให้ต้นโปร่งดีที่สุด และคอยฉีดพ่นยาไล่แมลงสูตรชีวภาพทุกๆ 15 วัน ถ้ามีเวลาให้พ่น 5-7 วัน ถ้ามีผลก็ให้ฉีดที่ผลด้วยแล้วห่อกระดาษจะช่วยให้ไม่มีหนอนหรือแมลงมาไช ***ขนุนเป็นต้นไม้ที่ให้ผล เราควรหลีกเลี่ยงสารเคมี เพื่อความสบายใจเวลาเก็บผลมารับประทาน