ประโยชน์ต้นพญาสัตบรรณ มีดีมากกว่ากลิ่นหอม
ถ้าพูดถึงต้นพญาสัตบรรณอาจจะไม่คุ้นหูกันนัก ส่วนใหญ่จะรู้จักในชื่อต้นตีนเป็ดซะมากกว่า ถ้าพูดถึงต้นตีนเป็ดแล้วนั้น หลาย ๆ คนต้องนึกถึงกลิ่น บ้างก็ว่ามีกลิ่นหอม บ้างก็ว่ามีกลิ่นเหม็น และกลิ่นของมันยังเป็นกลิ่นที่บ่งบอกว่าฤดูหนาวมาถึงแล้ว ต้นพญาสัตบรรณหรือต้นตีนเป็ดนั้นยังมีประโยชน์ที่เราอาจนึกไม่ถึง จะมีอะไรบ้างนั้นไปดูกันเลย ประโยชน์ต้นพญาสัตบรรณ มีดีมากกว่ากลิ่นหอม
ต้นพญาสัตบรรณหรือต้นตีนเป็ดเป็นต้นไม้ที่ขึ้นอยู่ทั่วประเทศไทย พบอยู่ในป่าดิบชื้น และป่าเบญจพรรณ เป็นไม้ที่จัดอยู่ในตระกูลโมก เป็นไม้ยืนต้นที่มีขนาดสูงใหญ่ สามารถโตได้ถึง 15-35 เมตร เนื้อไม้อ่อนและเหนียวสีเหลืองอ่อน สีเปลือกจะออกเทาอมน้ำตาลเทา ลักษณะต้นเป็นพุ่มสูงบนพุ่มทรงแหลม เป็นพืชใบเลี้ยงเดี่ยว ใบรี มีติ่งที่ปลายใบ มีผลเป็นฝักยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร มักจะออกดอกเป็นช่อบริเวณปลายกิ่ง ดอกสีขาวนวลปนเขียว จะออกดอกช่วงใกล้หน้าหนาวประมาณเดือนตุลาคม-ธันวาคม มีกลิ่นฉุนและจะมีกลิ่นแรงพิเศษในช่วงกลางคืน บางคนอาจเกิดอาการแพ้ได้ อีกทั้งยังเป็นต้นไม้ประจำจังหวัดสมุทรสาครอีกด้วย
ประโยชน์ของต้นพญาสัตบรรณ ต้นพญาสัตบรรณนอกจากช่วยเป็นร่มเงาให้ร่มเย็นแล้วนั้น ยังถือเป็นสมุนไพรอีกชนิดหนึ่งด้วย มีสรรพคุณดังนี้
- เปลือกลำต้น เปลือกของต้นมีรสขม ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดลดลง ช่วยบรรเทาโรคเบาหวาน ยังสามารถแก้ไอ แก้หวัด แก้ไข้มาเรเลีย ช่วยบรรเทาอาการหลอดลมอักเสบ รักษาโรคบิด แก้อาการท้องร่วง โรคลำไส้และยังรักษาลำไส้ติดเชื้อ ขับพยาธิไส้เดือน ขับน้ำเหลือง ขับน้ำนม ขับฤดูของผู้หญิง แก้หลอดลมอักเสบ สมานลำไส้ เจริญอาหาร เป็นยาขม นอกจากนี้เปลือกของลำต้น เมื่อนำไปต้มอาบสามารถลดผื่นคันได้อีกด้วย
- ยาง น้ำยางจากลำต้น มีประโยชน์ใช้หยอดหู เพื่อลดอาการปวดหู นำไปทำยาสามารถรักษาแผลเน่าเปื่อย และยังช่วยบรรเทาอาการปวดฟัน
- ใบอ่อน ในส่วนของใบ นำมาต้มเพื่อดื่มจะช่วยรักษาโรคลักปิดลักเปิด และยังสามารถนำใบบดมาพอกแก้พิษได้
- ดอก ดอกของต้นพญาสัตบรรณนั้นมีช่วยแก้ไข้ลดอาการตัวร้อน และแก้เลือดพิสดาร
- ราก รากสามารถนำไปต้มดื่ม ช่วยขับลม
- กระพรี้ มีส่วนช่วยบำรุงภายในของผู้หญิง ช่วยขับให้เลือดดก เหมาะสำหรับสตรีที่รอบเดือนมาน้อย หรือมีปัญหาเกี่ยวกับประจำเดือน
- เนื้อไม้ ของต้นพญาสัตบรรณสามารถนำมาทำเป็นสิ่งของเพื่อใช้ อาทิเช่น หีบไม้ รองเท้าไม้ ทำเก้าอี้ ทำโต๊ะ ตะเกียบ ไม้จิ้มฟัน นอกจากนี้ยังประดิษฐ์เป็นสิ่งของน่ารัก ๆ เช่น กระถางต้นไม้ โมเดลมด เป็นต้น แต่ด้วยลักษณะเป็นไม้เนื้ออ่อนไม่มีความแข็งแรง จึงไม่สามารถนำมาใช้กับสิ่งปลูกสร้างได้
อย่างไรก็ตามต้นสัตบรรณนั้นมีประโยชน์หลายอย่างเลยทีเดียว